PARAMETRISCHE
PROJECT
ONTWIKKELING 2026

Dagvoorzitter Prof. Thijs Asselbergs, em hoogleraar architectural engineering TU Delft en architect, geeft een korte introductie over de AI-toepassing in vastgoed, namelijk parametrisch ontwerpen en ontwikkelen (Evidence Based Design). Oftewel: digitaal ontwikkelen en bouwen genoemd. Bij parametrisch spelen de driehoek van kwaliteit, kosten en tijd alsmede samenwerking (synergie) een rol: iedereen moet naar elkaar toe groeien. Niet het ontwerp is het leidend onderwerp, maar de projectdefinitie. Welke kansen zien we in deze nieuwe aanpak die revolutionair is in projectontwikkeling? Hoe verandert dit het ontwikkel- en ontwerpproces en de bouw? En vooral: wat betekent dat voor uw opdrachtgeverschap? Wat is de goede parametrische projectuitvraag?

Er worden voortdurend nieuwe technologieën en digitale innovaties ontwikkeld om het bouwproces efficiënter, duurzamer en kostenbesparend te maken. De bouwsector is volop in ontwikkeling naar een integrale aanpak. Met parametrisch ontwerpen worden op basis van data en relaties tussen onderdelen, door een algoritme snel diverse ontwerpen gegenereerd. Met tal van parameters, zoals wettelijke kaders en regels, bouwvolumes tot constructies en bouwmaterialen. Het gaat om het leggen van relaties waarmee allerlei scenario’s snel worden doorgerekend en de beste keuzes worden getoond. Prof. Bige Tunçer, chair of information systems in the built environment TU Eindhoven, bespreekt de veelgestelde vragen over parametrisch ontwikkelen. (Engelstalige presentatie)

Met parametrisch ontwerpen kan de doorlooptijd van het ontwerpproces wel 5 keer zo snel zijn. Daarnaast zorgt het voor zowel directe als indirecte verlaging van kosten, CO₂-impact en gebruik van bouwmaterialen. Hoe eerder je de businesscase rond hebt, hoe beter. OMRT kijkt al vroeg in trajecten hoe haalbaar een plan is, in het kader van kosten versus opbrengsten. Hierbij kijken zij niet alleen naar de financiële haalbaarheid van een project, maar ook naar andere kwaliteitsaspecten. Die zijn net zo belangrijk als de financiële haalbaarheid, maar worden niet altijd op voorhand meegerekend omdat de juiste tooling hiervoor ontbreekt. Max Ketelaar, project manager OMRT, vertelt hoe zij deze inzichten in een vroeg stadium al kunnen aantonen. Daarnaast krijgt u waardevolle oplossingen met nieuwe tools en technologieën.

Roy Crielaard, senior structural engineer en projectleider bij Arup, laat zien hoe met een datagedreven ontwerpproces een haalbaar en kwalitatief hoogwaardig ontwerp is gerealiseerd voor het Rivium Waterfront (Capelle aan den IJssel). Dit project kent complexe stedenbouwkundige, bouwfysische en geotechnische uitdagingen. Door het genereren van miljoenen varianten zijn waardevolle inzichten verkregen, met concrete ontwerpkeuzes, versoepeling van planologische randvoorwaarden en een solide businesscase als resultaat. Ook toont hij een nieuw parametrisch model rond netcongestie. Het combineert zonneproductie, gebouwverbruik, batterijopslag en laadgedrag om het energieverloop van een volledig jaar te simuleren en optimaliseren. Met waardevolle inzichten voor ruimtelijke planning, energie-infrastructuur en duurzame gebiedsontwikkeling als resultaat.

Creativiteit kan ook niet uit een computer gehaald worden. De meerwaarde van architecten zit onder meer in het stellen van de juiste parameters op basis van de gesprekken en de juiste vragen aan de klant. Uit een parametrisch ontwerp kunnen veel mogelijke uitkomsten komen. Deze uitkomsten moeten door de diverse partijen grondig beoordeeld worden. Een architect kan zijn vrijheid behouden en kan profiteren van een efficiënter ontwerpproces. Dafne Sara Swank, partner Elephant, vertelt welke kansen zij ziet in deze nieuwe manier van werken en hoe het ontwerpproces veranderd.

Parametrisch ontwerpen is geen toverformule, maar wel een krachtig hulpmiddel om gezamenlijk snel, betere keuzes te maken. Vincent Höfte, business consultant digitalisering & transformatie Heijmans Vastgoed, laat zien hoe parametrische projectontwikkeling in de praktijk écht het verschil maakt. Welke lessen kunnen grote en kleine organisaties van elkaar leren in de adoptie van parametrisch ontwerpen? En hoe kiest u tussen een geavanceerde tool voor experts of juist een toegankelijke oplossing voor een breder team? Aan de hand van concrete lessons learned gaat hij in op digitalisering als veranderproces, waarbij succes valt of staat met goed verandermanagement en een toekomstgerichte blik. Een must als u met parametrisch aan de slag wil en daarmee slimmer wil samenwerken!

Datagedreven werken is allang geen toekomstmuziek meer, maar een essentiële sleutel tot versnelling en innovatie in projectontwikkeling. Pim van Meer, directeur digitalisering bij VORM, gaat in op hoe hij parametrisch ontwerpen onderdeel probeert te maken van het primaire ontwerpproces binnen VORM. Als kwartiermaker bij de NEPROM gaat hij ook in op de brede aanpak binnen projectontwikkeling. Zo neemt hij ons ook mee in MiniGIM, gericht op het versnellen van gebiedsontwikkeling: inmiddels de standaard bij het ministerie van I&W, waarvan o.a. participatie een van de 5 pijlers is.

Aan de hand van diverse actuele praktijkcases ziet u hoe parametrisch ontwerpen en ontwikkelen concreet in de praktijk werkt. U krijgt inzicht in hoe parametrische methoden, zoals parametrisch investeren en dynamisch modelleren, worden ingezet om stedenbouwkundige keuzes te koppelen aan financiële haalbaarheid. En hoe dit helpt bij het optimaliseren van het ontwerpproces in uiteenlopende projecten. Van grootschalige gebiedsontwikkelingen tot meer alledaagse ontwerpvraagstukken. Van dure software tot eenvoudige modellen in Excel: de praktijkvoorbeelden en concrete lessons learned laten zien hoe parametrisch werken bijdraagt aan betere besluitvorming, lagere kosten en meer draagvlak bij alle betrokken partijen.