PARAMETRISCHE
PROJECT
ONTWIKKELING 2024

Dagvoorzitter Prof. Thijs Asselbergs, hoogleraar architectural engineering TU Delft, begeleidt vanuit zijn expertise deze studiemiddag. Hij geeft een korte introductie over de AI-toepassing in vastgoed, namelijk parametrisch ontwerpen en ontwikkelen. Welke kansen zien we in deze nieuwe aanpak, die relevolutair is in projectontwikkeling? Hoe verandert dit het ontwikkel- en ontwerpproces en de bouw?

Met parametrisch ontwerpen worden op basis van een algoritme diverse ontwerpen gegenereerd, op basis van data en relaties tussen onderdelen (zoals wettelijke kaders en regels, bouwvolumes, constructies en bouwmaterialen). Er worden relaties gelegd waardoor alle mogelijke scenario’s snel kunnen worden doorgerekend. Als eindresultaat worden de beste, meest passende keuzes getoond. Het kan als een krachtige tool worden ingezet voor participatie onder de nieuwe omgevingswet. Prof. Dr. Bige Tunçer, chair of information systems in the built environment TU Eindhoven, bespreekt de veel gestelde vragen over parametrische projectontwikkeling. Ook geeft zij aan hoe het ook als hulpmiddel kan worden ingezet om ESG-ambities van een organisatie te ondersteunen.

De doorlooptijd van een parametrisch ontwerpproces kan tot wel 5 keer sneller zijn dan het huidige, reguliere ontwerpproces. Daarnaast zorgt het voor zowel directe als indirecte verlaging van kosten, gebruik van bouwmaterialen en CO2-impact. Hoe eerder u de businesscase rond hebt, hoe beter. OMRT kijkt in het beginstadium al naar de haalbaarheid van een projectplan. Naast de financiële projecthaalbaarheid kijken ze ook naar kwaliteitsaspecten die niet altijd op voorhand meegerekend worden door het ontbreken van de juiste tooling. Vincent Höfte, head of studio en partner bij OMRT, vertelt hoe zij deze inzichten in een vroeg stadium al kunnen aantonen. Daarbij krijgt u waardevolle oplossingen met nieuwe tools en technologieën.

Welke rol heeft digitalisering op de bouwtransitie? In opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft BouwLab R&Do het digitale landschap voor de bouw geïnventariseerd. Waar kan u welke digitale oplossing inzetten en hoe kan data worden uitgewisseld en verrijkt worden. Joris Geertman, expert bij Bouwlab R&Do vertelt u hier meer over.

Parametrisch ontwerpen helpt bij het verkennen, analyseren en begrijpen van een breed scala aan constructiemogelijkheden en draagt bij aan een betere besluitvorming tijdens het ontwerpproces. Het stelt ontwerpers in staat om ontwerpen te optimaliseren en biedt een dieper inzicht in de impact van ontwerpbeslissingen op de uiteindelijke constructie. Chris van der Ploeg, computational design lead & constructeur bij ABT laat zien hoe parametrisch ontwerpen bijdraagt aan de keuze voor de best passende bouwtechniek.

Een toenemende vraag naar comfort, eisen vanuit regelgeving, bescherming van het milieu en terugdringen van het energieverbruik vragen om gebouwen en een gebouwde omgeving die goed bouwfysisch is doordacht. Met parametrisch ontwerpen kunnen alle belangrijke bouwfysische aspecten in een vroeg stadium meegenomen en inzichtelijk worden gemaakt. Ook levert het een grote bijdrage in de communicatie. Jack Ponsteen, senior adviseur bouwfysica bij Cauberg-Huygen, licht toe hoe parametrisch ontwerpen als een krachtig hulpmiddel kan worden gebruikt om de bouwfysische prestaties van een gebouw te verbeteren.

Creativiteit kan niet uit een computer gehaald worden. De meerwaarde van architecten zit onder meer in het stellen van de juiste parameters op basis van de gesprekken en de juiste vragen aan de klant. Uit een parametrisch ontwerp kunnen veel mogelijke uitkomsten komen. Deze uitkomsten moeten door diverse partijen grondig beoordeeld worden. Een architect kan zijn vrijheid behouden en profiteren van een efficiënter ontwerpproces. Kevin Battarbee, architect associate INBO, vertelt welke kansen hij ziet in deze nieuwe manier van werken en hoe het ontwerpproces verandert.

Hoe zorgt een parametrische projectaanpak ervoor dat we technisch duurzamere gebouwen en stedelijke omgevingen kunnen ontwikkelen? Lars van Vianen, principal designer en CEO bij Starling associates, vertelt u meer over Valuescapes. Valuescapes interpreteert de omgeving in termen van haar intrinsieke potentieel met behulp van een driedimensionaal landschap van waarden. In dit waardelandschap worden de kwaliteiten en kansen per locatie voor alle belanghebbenden in kaart gebracht. Het levert live inzichten op in ruimtelijke waarde, in termen van sociaal, ecologisch en economisch kapitaal. Dit gecombineerde inzicht informeert ruimtelijke planners om onze omgeving veerkrachtiger, biodiverser, leefbaarder en gezonder te maken. Dit is het begin van een waardevolle toekomst!

Op de Binckhorst heeft Local aan den lijve ondervonden hoe belangrijk het is om vooraf stedenbouwkundige parameters te koppelen aan een businesscase. In samenwerking met ARUP heeft Local een methode ontwikkeld om voor het VO de stedenbouw te koppelen aan de haalbaarheid van een project. Deze nieuwe methode, Parametrisch Investeren, is voor het eerst in de praktijk gebracht bij het project Hart010 aan de Coolsingel in Rotterdam. Phlip Boswinkel, directeur Local, legt uit hoe u kunt besparen op kosten in het voortraject, de gemeente mee kan nemen in uw stedenbouwkundige keuzes en kan zorgen voor een optimale product-marktcombinatie.

Wanneer gebruik je parametrisch ontwerpen? Is het alleen geschikt voor grote complexe opdrachten of kan het ook een rol spelen in de ontwikkeling van meer alledaagse ontwerpvraagstukken? Of het nou gaat om het ontwerp van een bedrijfsrestaurant voor een Duitse technologiegigant of het ontwerp van een nieuw voetbalstadion voor 60.000 toeschouwers aan de oever van de Maas. Parametrisch ontwerpen levert een significante bijdrage aan het optimaliseren van het ontwerpproces. Gijs Joosen, senior architect en domein expert parametrisch ontwerpen bij Royal HaskoningDHV, vertelt aan de hand van twee uiteenlopende praktijkcases hoe parametrisch ontwerpen wordt ingezet in de praktijk.