SCHOLENBOUW
& RENOVATIE
2023

Veel scholen zijn verouderd en voldoen niet meer aan de huidige gebruikerseisen. Daarmee is er in Nederland een groot tekort aan gezonde, efficiënte en duurzame onderwijshuisvesting. Dagvoorzitter Eke Schins-Derksen, sectorleider Onderwijs en Gezondheidszorg bij Arcadis, neemt u deze studiedag mee in de belangrijkste ontwikkelingen binnen onderwijshuisvesting. We kijken naar het maken van de juiste keuzes bij scholenbouw en het beter laten verlopen van processen voor zowel nieuwbouw als renovatie van onderwijsvastgoed.

Goede onderwijshuisvesting is essentieel voor een goede toekomst van het onderwijs. Hoe staat het nu met de doelstellingen uit het IBO? Waar staat de sector nu? Wat is de visie van de PO-Raad op scholenbouw en renovatie? Moeten we meer kijken naar hergebruik van bestaande gebouwen en multi-inzetbare gebouwen, ook in het kader van duurzaamheid? Tanja van Nes, beleidsadviseur School en Omgeving PO-Raad en VO-Raad, gaat in op deze belangrijke vragen en geeft u een actuele update.

Voor renovatie of nieuwbouw van onderwijsvastgoed zijn flinke investeringen nodig. Wat zijn de gemiddelde kosten? Wanneer gaat u renoveren en wanneer kiest u voor nieuwbouw? Welke financieringsvormen zijn er? Wanneer is welke financieringsvorm wel of juist niet van toepassing? Gerhard Jacobs, partner HEVO, neemt u mee langs de verschillende actuele vormen van vastgoedfinanciering en de toepasbaarheid van diverse vormen in uiteenlopende situaties.

De ambities voor onderwijsvastgoed zijn groot: verduurzamingsprojecten, het onderwijs vormgeven met partners en bouw van kind- en expertisecentra. Hierdoor zijn projecten complex, ook ruimtelijk. Dit vraagt borging. Hoe pakken we dat aan? Hoe kunnen gemeente en schoolbestuur, binnen de geldende spelregels op basis van een overeenkomst, afspraken maken over de uitvoering van een IHP? Wat zijn daarbij de alternatieve mogelijkheden van financiering? Jan Schraven, eigenaar JanSchravenAdvies, verkent met u de innovatieve kansen aan de hand van concrete voorbeelden uit de praktijk.

De vraag naar goede locaties en gebouwen om aan alle behoeftes van leerlingen te voldoen wordt steeds groter. Multifunctionele Accommodaties (MFA) en Integraal KindCentra (IKC) bieden veel kansen in het faciliteren van diverse vormen van samenwerking. Hoe kunt u zorgen voor optimale samenwerking tussen partijen? Hoe kan het gebouw hierin ondersteunen en zelfs versterken? Hoe kunnen we hierin versnellen en standaardiseren zonder dat het een eenheidsworst wordt? U hoort van Sander Ros, directeur / architect RoosRos Architecten, waar de kansen liggen tussen samenwerkingen en de verschijningsvormen van MFA’s en IKC’s en welke opties voor standaardisatie we hebben.

Standaardisatie voor schoolgebouwen heeft niet alleen betrekking op nieuwbouw. Ook bij renovatie kan er aan standaardisatie gedacht worden. Welke kansen liggen hier? Hoe kunnen bepaalde componenten en bouwdelen gestandaardiseerd worden? Welke mogelijkheden ziet het Rijk voor standaardisatie bij zowel nieuwbouw als renovatie van onderwijsvastgoed? Welke stappen zijn ervoor nodig om daar te komen? Welke sturing kan de Overheid hierin verzorgen zonder het primaire doel van het gebouw uit het oog verliezen? Daarnaar kijken we samen met Anja Buisman, Beleidsmedewerker energietransitie utiliteitsbouw Ministerie BZK.

Hoe werken nieuwbouw en renovatie van schoolgebouwen in de praktijk? U wordt meegenomen in twee verschillende praktijkervaringen:

Nieuwbouw van onderwijsvastgoed is de verantwoordelijkheid van de gemeente. Er komt steeds minder ruimte waardoor de opgave er niet makkelijker op wordt. Welke eisen stelt de gemeente momenteel aan nieuwbouw? Hoe is de gemeente van plan om verouderd onderwijsvastgoed aan te pakken als het gaat om nieuwbouw? Welke stappen worden er gezet om de opgave te versnellen? Dit hoort u van Karlijn van den Steenhoven, projectleider onderwijshuisvesting en Bas Lamers, Opgave adviseur Onderwijshuisvesting & MFA’s Gemeente Utrecht.

Renovatie van onderwijshuisvesting is de verantwoordelijkheid van de schoolbesturen. Welke stappen worden er gezet door hen als het gaat om renovatie? Welke afwegingen maken zij en wat is er nodig vanuit de schoolbesturen om voor een versnelling te zorgen van de huidige opgave? Van Marloes Wessels-van Drunen, manager Facilitaire Zaken a.i. Stichting Lucas Onderwijs, hoort u welke ervaringen zij hebben met de renovatie van de bestaande portefeuille naar een beter leerklimaat.

Hoe kunnen we goed gebruik maken van elkaars kennis om tot een weloverwogen beslissing te komen voor de nieuwbouw of renovatie van een schoolgebouw? Welke mogelijkheden bieden IKC’s? Wat kunnen we hierin voor elkaar betekenen? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat innovaties vanuit de markt snel geïmplementeerd worden? En hoe zorgen we voor goede kennisborging bij samenwerkingen? Dagvoorzitter Eke Schins-Derksen gaat over deze vraagstukken in gesprek met:

• Tanja van Nes, beleidsadviseur School en Omgeving PO-Raad
• Teun van der Meulen, programmamanager Uitvoeringsteam Onderwijs Gemeente Rotterdam
• Marloes Wessels-van Drunen, manager Facilitaire Zaken a.i. Stichting Lucas Onderwijs