Dagvoorzitter Friso de Zeeuw, omgevingsrecht-expert en emeritus hoogleraar Gebiedsontwikkeling TU Delft, geeft een overzicht van de studiedag en belicht enkele actualiteiten rond de Omgevingswet.

Het omgevingsplan staat straks aan de basis van gemeentelijke omgevingsvergunningen. Jur van der Velde, adviseur Omgevingsrecht en auteur van ‘Werken met de Omgevingswet’, gaat in op de keuzes waarvoor de gemeenten staan bij het opnemen van activiteiten, regels en vergunningenplichten in het omgevingsplan. Hij loopt met u op praktische wijze de verschillende regelmogelijkheden langs en geeft aan wat dat voor initiatiefnemers betekent. Hierbij gaat hij ook in op de voor- en nadelen van open en gesloten normen en het werken met beleidsregels door gemeenten.

Welke omgevingsvergunningen zijn er in de Omgevingswet? Wat is er veranderd aan procedures, termijnen en rechtsbescherming? Waar moet u op letten bij het overgangsrecht van vergunningen? Marinda de Smidt, advocaat en partner bij Straatman Koster Advocaten, praat u aan de hand van voorbeelden volledig bij. U krijgt alle handvatten om uw projecten en processen strategisch in te richten en optimaal gebruik te maken van alle mogelijkheden van de Omgevingswet.

Onder de Omgevingswet is het verplicht om bij het aanvragen van een omgevingsvergunning aan te geven of (en hoe) de samenleving betrokken is geweest bij de voorbereiding van die vergunning. Dit is geen participatieverplichting maar een aanvraagvereiste: de nieuwe wet stuurt aan op participatie en co-creatie. Welke informatie moet een initiatiefnemer dan precies verstrekken? Hoe wegen gemeenten de participatie-uitkomsten mee bij de integrale afweging van de vergunning? Wat kunnen overheden doen als ze vinden dat de participatie van een initiatiefnemer onvoldoende blijkt? U krijgt antwoord op deze vragen van Prof. Marlon Boeve, hoogleraar omgevingsrecht in gebiedsontwikkeling TU Delft & Universiteit Utrecht.

U krijgt een actueel overzicht van de nieuwe kostenverhaalsregeling in de Omgevingswet: juridisch en financieel. Wat is er nieuw en welke zaken blijven onveranderd? Kostenverhaal en financiële bijdragen zijn uit elkaar getrokken en aparte afdelingen geworden. Wat betekent dit? Daarnaast worden ook de verschillen met de Grondexploitatiewet behandeld. Frits Dinkla, projectleider en adviseur financiën Rho Adviseurs, geeft u een financieel overzicht van de meest relevante ins en outs, zoals inbrengwaarde!

In de nieuwe Omgevingswet heeft duurzaamheid een prominente plaats, met de focus op klimaatadaptatie. Groene initiatieven en innovatieve ruimtelijke planning worden gestimuleerd. Wat verandert er als gevolg van de Omgevingswet aan het beleid voor klimaatadaptatie? Wat zijn de belangrijkste instrumenten? Wat zijn dan de beleidsinstrumenten? Hoe geeft u klimaatadaptatie een plek in de omgevingsvisie en het omgevingsplan? U krijgt een actueel overzicht van Rosalinde Siewers, consultant duurzame leefomgeving AT Osborne.

Het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) is een belangrijk onderdeel van de Omgevingswet. Het is voor iedereen van belang om dit stelsel goed te begrijpen en zo beter inzicht te krijgen in wat de mogelijkheden zijn. Werkt het loket zoals verwacht en bedoeld? Primeur: Wat zijn de eerste ervaringen van de allereerste 9 maanden? Wat zijn de meest voorkomende vragen? En de veel toegepaste (tussen)oplossingen, zoals ‘ponsen’? En welke ontwikkelingen worden nog verwacht? Adrie van Bohemen, coördinator expertteam DSO Ministerie van VRO, geeft een actueel overzicht!

Wanneer een initiatief strijdig is met het omgevingsplan, kan de initiatiefnemer kiezen voor de aanvraag van een wijziging van het omgevingsplan óf voor een vergunning voor een buitenplanse omgevingsplanactiviteit (BOPA). Jur van der Velde en Adrie van Bohemen gaan samen in gesprek over de BOPA en het wijzigingsbesluit. Wat is een BOPA en wanneer is het mogelijk? Wat is de procedure van een BOPA? Wat is de rol van de gemeenteraad bij een BOPA? Daarbij worden de verschillen met een wijziging van het omgevingsplan besproken.

Sinds de inwerkingtreding van de Omgevingswet hebben alle gemeenten ‘van rechtswege’ automatisch een omgevingsplan gekregen. Dit is een bundeling van alle bestemmingsplannen, beheersverordeningen en een aantal gemeentelijke regelingen. Gemeenten hebben tot 2032 de tijd om een samenhangend omgevingsplan te maken dat aan de nieuwe eisen van de Omgevingswet voldoet. Maar veel zijn al flink op dreef. Katja Stribos, opdrachtgever omgevingsplan bij de gemeente Rijswijk, vertelt hoe de gemeente dit heeft aangepakt. De keuze voor je strategie en opbouw van het omgevingsplan hangen samen met de organisatiegrootte en cultuur. Het maakt nogal uit of er circa 70 juristen in dienst zijn of een enkele planjurist. U krijgt keuzes toegelicht die een rol spelen bij het bepalen van de aanpak voor de transitie van het omgevingsplan.

Vorig jaar heeft de gemeenteraad van Edam-Volendam de omgevingsvisie ‘Samen zetten we koers’ unaniem vastgesteld. Daarin wordt op hoofdlijnen aangegeven hoe de gemeente zich richting 2050 ontwikkelt en de leefomgeving goed gaat beheren en beschermen. Dit is het resultaat van de input uit de brede participatie en consultatie met o.a. inwoners, organisaties, overheden en experts op basis van een 5-stappenplan. Op dit moment wordt gewerkt aan de nadere uitwerking van de Omgevingsvisie in 6 omgevingsprogramma’s en de doorvertaling daarvan in een Omgevingsplan. Manu van Lin, strategisch adviseur van gemeente Edam-Volendam geeft een toelichting op de procesaanpak van de omgevingsvisie en de uitwerking ervan in omgevingsprogramma’s. Hij illustreert dit aan de hand van drie ruimtelijke ontwikkelingen die hierin een belangrijke rol spelen.