PPS &
Gebieds-
Ontwikkeling
2025

PPS is terug van weggeweest! Onder leiding van Tom Daamen, directeur Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling (SKG) en associate professor urban development management TU Delft, duiken we de wereld in van publiek-private samenwerkingsvormen in gebiedsontwikkelingen. Door de flinke woningbouwopgave en vele uitdagingen is PPS weer actueel. Wat zijn de laatste trends en ontwikkelingen rond PPS bij gebiedsontwikkeling, zoals een gestandaardiseerde PPS? Wat zijn nieuwe succesvolle PPS-vormen? Wat zijn de succesfactoren, do’s and don’ts en aandachtspunten?

Gezien de flinke woningbouwopgave, zijn er meerdere grootschalige woningbouwlocaties nodig om deze opgave aan te pakken. Hierbij is gebiedsgerichte regie van het Rijk geboden om de besluitvorming te versnellen. Momenteel zijn er 17 grootschalige NOVEX woningbouwlocaties aangewezen, verspreid over verschillende regio’s in Nederland. Hettie Politiek, programmadirecteur grootschalige woningbouw Ministerie van VRO, geeft een actuele toelichting op de integrale beleidsmaatregelen die het Rijk neemt om de aanpak van de woningbouwopgave te versnellen en hoe zij de publiek-private samenwerking daarbij ziet.

Publiek-private samenwerkingen zijn in gebiedsontwikkeling weer flink in opkomst. Maar welke PPS-vormen zijn er eigenlijk? Waarom neemt de animo voor een Gemeentelijk Exploitatie Model (GEM) toe? Bij welke samenwerking past het bouwclaimmodel? En hoe kunnen we de rolverdeling tussen de partijen goed organiseren? Aeisso Boelman, partner Fakton, deelt concrete praktijkcases en geeft inzicht in verschillende samenwerkingsmodellen en de potentiële knelpunten binnen de rolverdeling.

Naast alle noodzakelijke samenwerkingsvormen, modellen en rekenformats zit het welslagen van een PPS in de S van samenwerken: en dan vooral in zaken als vertrouwen, een gemeenschappelijk doel, gedeelde waarden en interesse én nieuwsgierigheid in elkaar en elkaars belangen. Deze sessie gaat over de zachte kant van samenwerken, mensenwerk. U krijgt waardevol inzicht en wetenswaardige tips van Patrick Esveld, partner/directeur AKRO Consult.

Vanwege de lange adem, de lage financiële slagkracht en de verdeelde grondposities liggen er nogal wat hindernissen op de loer voor gebiedsontwikkelingen. Hoe krijgt u de businesscase rond bij complexe gebiedsontwikkelingen? En wat betekent dat eigenlijk voor de verhouding tussen investeringen van publieke en private partijen? Welke risico’s zijn er en hoe kunnen we deze aanpakken om vertragingen en onrendabele toppen bij gebiedsontwikkelingen te voorkomen? Hoe verwerkt u dat in een PPS? Dat hoort u van Antoinette Kemper, medeoprichter Rebel Group.

De kern van PPS ligt bij gebiedsontwikkeling in de anterieure overeenkomst (AOK) of afsprakenbrieven tussen de ontwikkelaar en gemeente. De grenzen van het aanbestedingsrecht en de gemeentelijke gronduitgifte- of ruil moeten daarbij worden verkend. Hoe zien de veranderende invulling en inhoud van contractvormen in de PPS eruit? Welke publiekrechtelijke instrumenten kunnen worden gehanteerd om sturing te geven aan gebiedsontwikkelingen? Hoe speelt eigendomsrecht een rol in gebiedsontwikkeling? En welke juridische verplichtingen hangen er aan verschillende PPS-constructies? Gijs Heutink, founding partner Hemwood, geeft een actueel juridisch overzicht.

De uitdagingen waar steden mee te maken hebben, vragen om innovatieve en integrale oplossingen. Klimaatverandering, urbanisatie en de groeiende druk op betaalbare huisvesting maken het noodzakelijk om anders naar stedelijke ontwikkeling te kijken. Marcel Bastiaanssen, Solution lead Climate Adaptation bij Arcadis neemt u mee in de trends zoals nature-based solutions, circulaire economie en duurzaamheid die enorme kansen bieden om stedelijke gebiedsontwikkelingen veerkrachtig, leefbaar en toekomstbestendig te maken. Tegelijkertijd blijven betaalbaarheid en toegankelijkheid voor iedereen een belangrijk uitgangspunt. Uiteindelijk draait het om het creëren van steden waar mens, natuur en economie in balans zijn.

Voor de ontwikkeling van 5500 woningen en een groot natuurgebied in de Gnephoek bij Alphen aan den Rijn is een bestuursovereenkomst gesloten. Dit vraagt om een transparante gebiedsontwikkeling, waarbij Publiek-Private Samenwerking (PPS) centraal staat. Hoe worden de verantwoordelijkheden verdeeld tussen publieke en private partijen? Hoe behouden we flexibiliteit bij veranderende marktomstandigheden? Hoe waarborgen we transparantie in de PPS-samenwerking? Theo van der Plas, directeur projecten BPD Gebiedsontwikkeling en Peter Klompen, projectmanager van Gnephoek Gemeente Alphen aan den Rijn, gaan uitgebreid in op de uitvoering van de Gnephoek.

Aansluitend een groepsdiscussie onder leiding van dagvoorzitter Tom Daamen, en Theo van der Plas van BPD Gebiedsontwikkeling.