Circulair vastgoed, gericht op demonteerbaarheid, hergebruik en flexibiliteit van materialen en gebouwen, heeft de toekomst. Vooral omdat nieuwe wet- en regelgeving, ook voor onze ruimtelijke inrichting en vastgoedprojecten, eraan komt. Moderator Prof. Waldo Galle, gastprofessor VUB (domein Life Cycle Design & Circulariteit), associate researcher VlTO en winnaar van de Circubuild-award, verzorgt een korte inleiding over circulair en modulair vastgoed.

Ontwerpen gericht op levensduur, flexibiliteit en duurzaam hergebruik vraagt een andere ontwerpaanpak. Voor ontwerpers brengt circulair bouwen, naast de reeds ingeburgerde energie-eisen, ook de dynamische levensloop van het gebouw en de milieu-impact van het materiaalgebruik in beeld. U hoort expert in circulair en modulair bouwen en ontwikkelen Ruben Braeken, architect en eigenaar B+ architecten. Hij geeft u een actueel overzicht van de circulaire technieken en de belangrijkste principes van circulair en modulair ontwerpen.

Leasen, ‘as a service’ en ‘poolen & sharen’ zijn bekende bedrijfsmodellen gebaseerd op het verkopen van het gebruik en de functionaliteit van een product en waarbij het product in eigendom blijft van de verkooporganisatie. Een veelgehoorde uitspraak bij dit soort organisaties is: ‘don’t buy it, use it’. Hoe dragen deze businessmodellen bij aan lager energieverbruik, een langere levensduur, eenvoudig onderhoud en hergebruik? Zijn ze op termijn financieel goedkoper? Michaël Peeters, CEO en founder van Lammp, heeft een brede ervaring met het realiseren van duurzame vastgoedprojecten. Hij geeft u een actueel overzicht van haalbare circulaire businessmodellen voor uw vastgoedprojecten.

Het ontwerpen van kringlopen gericht op hergebruik of ‘lease’ leidt in de praktijk tot juridische uitdagingen. Het zorgt voor nieuwe vormen van samenwerking, eigendom en aanbesteding. Hoe verdeelt u de aansprakelijkheid van circulair en modulair vastgoed? Hoe geeft u een deel van een gebouw in eigendom? Wouter Neven, advocaat en vennoot van Lydian, en senior associate Dario Petosa vertellen u over de juridische uitdagingen, beperkingen en mogelijkheden in de vastgoedrechtsgebieden.

Hoe pakt u een circulaire aanbesteding aan? Hoe verandert u de aanbesteding van prijsgedreven naar een duurzaamheidsgedreven aanbesteding? Wouter Roemaat, partner Alba Concepts, geeft u concrete handvatten voor het aanmoedigen van het circulaire gedachtengoed bij aanbestedingen. Denk aan het stellen van circulaire beoordelingscriteria, zoals een graad van omkeerbaarheid, een percentage aan hergebruik en het gebruik van een aantal circulaire materialen. Daarmee verlegt u de focus van minimale bouwkost en vernietiging van grondstoffen naar minimale life-cycle cost en behoud van waarde.

Leuven heeft de ambitie om zichzelf de komende jaren op het spoor te zetten naar dé circulaire stad. Samen met Stad Mechelen delen ze expertise met de bouwsector om circulaire criteria op te nemen in de stedenbouwkundige verordeningen. Wie wil bouwen moet rekening houden met deze aanvullende wetgeving, die bijdraagt aan de transitie van de CO2-reductie. Wim Van Aerschot, Coördinator ET Facilitair Beheer Autonoom Gemeentebedrijf Stadsontwikkeling Leuven (AGSL), vertelt u over de ervaringen met circulariteit in het stadsbeleid.

Het Facilitair bedrijf zorgt voor toekomstbestendige overheidsgebouwen. Zij engageren zich als voortrekker voor de milieu & energiedoelstellingen om tegen 2045 klimaat neutraal te zijn. Hiervoor is een strategisch plan vastgesteld en zijn er verschillende instrumenten ontwikkeld om deze doelstellingen te concretiseren. Al bij verschillende projecten zijn hoge percentages (95% en 68%) van gerecupereerd en gerecycleerde materialen gerealiseerd. Wat zijn de lessons learned en verschillende rollen die wij hebben in deze processen? Dan hoort u van Frank Geets, Administratief-generaal Facilitair bedrijf Vlaamse Overheid.

In 2019 organiseerde Kamp C (het provinciaal centrum voor duurzaamheid en innovatie in de bouw) een circulair aanbestedingstraject voor de bouw van het eerste circulaire gebouw van België: ’t Centrum. ’t Centrum wordt een kantoorgebouw met een totale oppervlakte van circa 2100m². Daarvan wordt ongeveer 760m² door Kamp C ingenomen. In dit gebouw worden zoveel mogelijk pijlers van circulair bouwen geïntegreerd. Rond het gebouw en het bouwtraject heeft Kamp C, samen met het consortium, een boeiend en innovatief leerproces opgezet. Chris Baert, directeur ad interim Kamp C, geeft een interessante update van dit inspirerende pilootproject, dat in het eerste kwartaal van 2022 wordt opgeleverd. Wat zijn de ervaringen en ‘lessons learned’?

In een circulaire economie is een goede samenwerking met ketenpartners essentieel om onze klimaatdoelstellingen te behalen en bij te dragen aan een inclusieve samenleving. Hoe realiseren we dit in onze vastgoedbranche? Wat betekenen circulair en modulair voor onze vastgoedaanpak en wijze van samenwerken? Daarover gaan we in gesprek met toonaangevende stakeholders:

• Chris Baert, directeur ad interim Kamp C
• Wim Van Aerschot, Coördinator ET Facilitair Beheer Autonoom Gemeentebedrijf Stadsontwikkeling Leuven (AGSL)
• Ruben Braeken, architect en eigenaar B+ architecten
• Gwen Vreven, development director Immobel
• Geoffroy Knipping, Environmental Officer Befimmo