Dagvoorzitter Friso de Zeeuw, grondexpert en vml hoogleraar Gebiedsontwikkeling TU Delft, licht de thema’s van de dag toe en geeft een actueel overzicht van de opvallende items uit de nieuwe Aanvullingswet Grondeigendom die op 10 maart door de Eerste Kamer is goedgekeurd. Hij gaat in op de belangrijkste wijzigingen: voorkeursrecht, onteigening, kostenverhaal en het afdwingbaar maken van een financiële bijdrage bij gebiedsontwikkeling. Daarbij geeft hij een inleiding op de impact van de Woningbouwimpuls op grondbeleid.

Hielke Bos, adviseur gebiedsontwikkeling bij Deloitte Real Estate, vertelt aan de hand van de Monitor Gemeentelijke Grondposities (Deloitte) hoe het er nu feitelijk voor staat met de aan- en verkopen van grond door gemeenten, in relatie tot financiële risico’s en de staat van de gemeentefinanciën. Ook het Handboek Grondbeleid, vorig jaar opgesteld door Deloitte Real Estate in opdracht van het Ministerie, komt aan bod. Daarbij hoort u de verschuivingen en trends in het gemeentelijk grondbeleid. Tot slot gaat hij in op argumenten voor actief gemeentelijk grondbeleid en hoe u meer grip krijgt op projecten en portefeuilles met faciliterend grondbeleid.

Met de nieuwe Aanvullingswet Grondeigendom Omgevingswet verandert er vanuit juridisch oogpunt het een en ander. Joost Hoekstra, partner bij Straatman Koster Advocaten, neemt u mee in de belangrijkste wijzigingen ten opzichte van het huidige systeem van het grondbeleid (voorkeursrecht, onteigening en kostenverhaal). Daarbij zoomt hij ook in op de invloed van deze wijzigingen op de (contracteer)praktijk van gebiedsontwikkeling.

Met de nieuwe Omgevingswet worden ook projecten zonder duidelijke invulling, werkzaamheden, fasering of maatregelen vrijgegeven. Daarom moet vanuit het wetsvoorstel het kostenverhaal flink worden herzien. Het nieuwe besluit maakt veel meer maatwerk mogelijk dan onder de huidige Wet ruimtelijke ordening (Wro). Frits Dinkla, projectleider gebiedsontwikkeling en -financiering bij Rho, neemt u mee in de grootste veranderingen.

Het herbestemmen van locaties is complex en vraagt om creativiteit in grondbeleid. Theo Stauttener, partner bij Stadkwadraat, adviseert de gemeente Delft bij de ontwikkeling van Schieoevers: een complexe transformatie van bedrijventerrein naar woon-, werk- en recreatiegebied. Hij neemt u mee langs de casus, maar gaat ook in op alternatieve mogelijkheden om de financiële bijdrage ruimtelijke ontwikkeling te regelen. Hoe beïnvloeden verschillende vormen van grondbeleid de ontwikkeling? En hoe kunnen nieuwe businessmodellen ingezet worden om tot een sluitende casus te komen?

Hoe kijkt een belegger aan tegen grondbeleid? Waaraan moet je denken als je voortvarend wilt ontwikkelen met beleggers? Nabil Omari, hoofd Grondzaken & Gebiedsontwikkeling bij Syntrus Achmea REF, geeft een kijkje in de keuken van de institutioneel belegger.

Hoe realiseren gemeentes hun ambities met facilitair en actief grondbeleid? Hoe onderhandelt u met marktpartijen? Hoe zorgt u dat de relaties goed en zuiver blijven? En hoe vinden ambities hun weg in contracten? Anne-Marie Vreman, senior jurist stedelijke ontwikkeling bij Gemeente Amstelveen, partner bij De Oranjefabriek en zelfstandig adviseur, heeft ruim 30 jaar ervaring met onderhandelen en contractvorming bij complexe projecten in bestuurlijke omgevingen. Ze deelt haar visie en ervaring en geeft tips.